هنر کار با چوب
کار با چوب به شاخههای مختلفی تقسیم میشود. که هر یک به نوبه خود از اصالت و قدمت زیادی برخوردار است از دیر باز تاکنون از چوبها علاوه بر کارهای کاربردی و روزمره در کارهای هنری و ساخت اشیا استفاده میکردند. زمانی که نقش و نگاری به این ماده پراهمیت اضافه شود ارزش آن بسیار بالاتر میرود قیمت برخی از این نوع وسیله ها نیز قابل توجه میباشد در حالی که هنر چیزی است که نمیشود برای ان قیمت گذاشت. (نمیتوانیم برای آن قیمت بگذاریم).
هنر چوب به گونهای است که گویی شی پنهان در داخل چوب را از دل آن در میآورند. مثل تندیس که انگار حالت زندهای دارد و از چوب بیرون میآید.
هنر کار با چوب به چند شاخه تقسیم میشود؟
عمدهترین و معروفترین شاخهها و سبکهایی که هنر در آنها دخیل هستند و با چوب سروکار دارند و به عنوان یک شغل و حرفه در جامعههای امروزی مشغول به فعالیت هستند. میتوانیم به شغلهای چون خراطی معرق کاری منبت کاری مشبک کاری خاتم کاری نازک کاری سوخت کاری و… اشاره کنیم. هر یک از این حرفهها ظاهر چوب را تغییر میدهند و با برش و ایجاد شکل روی چوب آثار بسیار زیبایی را به وجود میآورند.
در این نوع شغلها خلاقیت و سلیقه همچنین آشنایی کلی با الگویهای ریاضی حرف اول را میزند. که با به کارگیری این عوامل آثاری شگفت انگیز و زیبا خلق میشود.
چگونه چوب را به اثر هنری تبدیل میکنند؟
تراش چوب و ایجاد خطوط روی آن برای ساخت وسیلهای نیاز به تسلط، مهارت و تکنیک خاصی دارد. که هر کسی از عهده آن بر نمیآید. ولی کسی که از کمی ذوق هنری برخوردار باشد میتواند این هنرها را خیلی زود یاد بگیرد.
ظرافت، دقت، تمرکز، تمرین صبر و حوصله هم مهمترین ویژگی و عناصری است که باید در این نوع کارها رعایت شود. تمرکز به این دلیل در این کار مهم است که با کمی خطا و اشتباه ممکن است کل آن کار خراب شود و گاهی قابل ترمیم نخواهد بود و تمامی زحمات به هدر میرود.
در این حرفه افراد نقش و نگارهایی که روی چوب ایجاد میکنند بسیار شگفت آور است. آنها اشکال پیچیده را با اشکال ساده ترکیب میکنند. به گونهای که با کمی دقت در هر جز با یک نوع زیبایی و ظرافت و شگفتی روبرو میشوید.
وقتی ابزار را برای کنده کاری به دست میگیرید با آرامی و ملایمت با چوب برخورد کنید این باعث میشود آثاری که از آن به وجود میآید دلنشینتر باشد و حس خوبی را به افراد منتقل کند.
نمونه ای از وسیله های هنری چوبی
آثار هنری چوبی ظاهر فانتزی،لوکس، شیک و گران قیمتی دارند و به صورت زینتی و دکوری و در کار دیزاین از آنها بهره میبرند. این ها همگی هنر کار با چوب می باشند.
- مجسمه و تندیس
- ظروف غذا
- اسباب بازی و کاردستی برای کودکان
- چارچوب قاب عکس و تابلو و آینه
- تاج مبلهای سلطنتی، پایه میز و صندلی
- صندوق و جعبه
- گلدانهای شکیل
- ساخت زیورآلات مثل گردنبند و دستبند
- هدیه و یادگاری مثل جاکلیدی و جاسوئیچی
- آویز لباس ( دیواری و پایه دار)
- پارتیشن و پاراوان
- انواع دیوارکوب
- کتیبه پرده
- کنده کاری روی در (کمد و کابینت)
- ستون، نرده
- وسایل بازی مثل شطرنج و تخته نرد
- آلات موسیقی
- دسته ابزار
هنرهای مرتبط با چوب
چوب ها را به قطعات کوچک در شکل و اندازه مختلفی برش میدهند و به کمک خلاقیت و سلیقه و بهره گیری از علم ریاضی آنها را روی یک شی با فاصله های معین میچسبانند. (مثل ترسیم تابلو) این قطعات ممکن است به صورت اشکال هندسی چند ضلعی اشکال زاویه دار باشد. گاهی از تکه چوبهایی استفاده کنند.
که شکل و اسم مشخصی ندارند ولی وقتی در کنار هم قرار میگیرند تصویر عجیبی خلق میشود یا قطعات چوب به حالت یک روکش یا لایه روی یک وسیله (مثلا جعبه) قرار میگیرد. و بعد مایعی بی رنگ مثل لاک یا رزین برای درخشندگی و براقی و محافظت از سطح چوب روی آن را میپوشاند. معرق کاری و خاتم کاری اینگونه انجام میشوند.
یا از هنر مهندسی با اندازه گیری دقیق کمک بگیرند و آن را به حالت شبکه ای و به صورت تکرار شونده که ضخامت زیادی ندارند در کنار هم قرار دهند حالت های شبکهای و حفره دار را بیشتر در سقف، پنجره یا دیوار میسازند زمان تابش آفتاب نور از داخل این حفرهها رد میشود و سایهها و تلالو زیبایی را روی زمین ایجاد میکند این هنر مشبک کاری نام دارد.
گاها در کنار چوب از اشیا دیگری مثل عاج، استخوان یا مروارید نیز بهره میبرند این آثار از بها و ارزش بیشتری برخوردارند و افراد خاصی نیز طرفداران این نوع آثار هستند و هزینه ی قابل توجهی را برای آن میپردازند. هنر کار با چوب
در روشهای دیگر پوست، تراشه و لایه های چوب را با کمک و بهره گیری از ابزار مخصوص این کار از آن جدا میکنند. و شیار، خطوط خراشی را روی آن ایجاد کنند و چوبی که حالت تک بعدی دارد را به حالت سه بعدی تبدیل میکنند. بدین صورت که ارتفاع همه بخش های چوب را کم میکنند که طرح و تصویر اصلی که در مرکزیت چوب است برجسته میشود. منحنی های پیچیده خطوط باریک و کلفت ریزه کاری های خاص و دقیق از ویژگی های این نوع نقش برجسته ها هستند.این هنر را با نام منبت کاری میشناسیم.
در خراطی نیز چوب را به ماشین مخصوص خراطی متصل میکند و چوب توسط آن به گردش در میآید. و با ابزار ورقه و لایه چوبها را از آن جدا میکنند چون چوب دائما با سرعت مشخصی در حال چرخش است کل طرح به شکل یکسان و قرینه ای در میآید مثلا یک گلدان یا ظرف چوبی
بیشتر این کارها با دست انجام میشود به این علت قیمت بالایی دارد. ولی بسیاری اوقات برای تولید انبوه و همچنین سرعت در کار از دستگاه ها استفاده میکنند.